De brexit heeft flinke impact op de handel tussen Nederland en het Verenigd Koninkrijk. De Britten zijn uit de top 3 van belangrijkste handelspartners van Nederland gevallen.

In de eerste helft van 2021 zakte het VK naar een zesde plaats als het gaat om de handel in goederen, blijkt uit een analyse van de handel. Invoer en uitvoer waren in het eerste halfjaar van 2021 samen goed voor ruim €29 mrd. Dat is 5,6% van de totale Nederlandse handel. Enkele jaren eerder was dat nog 7%.

Cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) laten zien dat er ruim voor de uiteindelijke brexitdatum al sprake was van veranderingen in de handel. De omvang daarvan groeide vanaf begin 2019 minder dan de handel tussen Nederland en de rest van de wereld. 

Voorzitter Anton Valk van de Nederlands-Britse Kamer van Koophandel (NBBC) is niet verbaasd. 'Er was de afgelopen jaren veel onzekerheid over een harde brexit. De handel is er niet gemakkelijker op geworden.' Dat bedrijven op zoek gingen naar andere afzetmarkten vindt hij begrijpelijk.

De Britten hielden het brexitreferendum in 2016, maar verlieten de Europese Unie pas op 31 januari 2020. Om verstoringen van de handel na de brexit te voorkomen, was er een overgangsperiode waarin het VK zich nog aan Europese handelsregels hield. Die transitie eindigde op 31 december 2020.

Uit angst voor lange files aan de grens legden bedrijven voorafgaand daaraan voorraden aan. Dat leidde tot een afname van de handel in januari 2021, en verklaart voor een deel het verder wegglijden van het VK in de rangorde. Maar waar de handel met andere belangrijke partners in de maanden daarna de niveaus van eind 2019 weer overstijgt, blijft de handel met het VK achter.

Chemie
Dat er verschuivingen in de handel optreden, blijkt ook uit een afgelopen week verschenen analyse van Britse handelscijfers door verzekeringsmaatschappij Atradius in economenblad ESB. Na het referendum nam de handel tussen het VK en de EU eerst nog toe, maar in 2019 tekent zich ook in die cijfers een verandering af.

Het VK was dat jaar in de greep van politieke onrust, waardoor de aanvankelijke vertrekdatum in maart 2019 ook niet werd gehaald. Een aantal ondernemers koos eieren voor hun geld. 'Bedrijven anticipeerden op handelsfricties en gingen op zoek naar alternatieven', zegt analist Theo Smid van Atradius. 'Wie erg afhankelijk was van handel met het VK ging diversifiëren.'

Volgens Atradius was de omvang van de Britse handel met de EU in mei 2021 ruim 15% lager dan in 2018. In diezelfde periode kromp de handel van het VK met Nederland met ruim 21%. Vooral de export van chemische producten, machines en brandstoffen daalde. De Britse handel met landen buiten de EU laat in diezelfde periode een minder sterke krimp zien.

De trend is ook in andere EU-lidstaten waarneembaar. Volgens persbureau Reuters valt het VK dit jaar voor het eerst sinds 1950 uit de top 10 van belangrijkste handelslanden van Duitsland. Drempels in de vorm van extra papierwerk brachten met name kleine en middelgrote Duitse bedrijven ertoe om het VK de rug toe te keren.

Impact corona
Corona zorgde voor een scherpe daling van de handel met alle landen. 'Voor de komende jaren verwachten we dat de handel tussen het VK en de EU zich langzamer en op een hobbeliger pad zal herstellen', schrijven de analisten van Atradius. Dat heeft ook te maken met onzekerheid over de toekomst van de handelsrelatie met de Britten.

Het VK voert vanaf 1 oktober bovendien in een aantal stappen nieuwe verplichtingen en controles in. Toch is NBBC-voorzitter Valk niet somber. 'Onder onze leden zien we een grote bereidheid en wens om zaken te doen met het VK. Wij denken dat dit een tijdelijk fenomeen is en er een stabilisatie komt', aldus Valk.

Lees het volledige artikel: https://fd.nl/economie/1412022/vk-valt-uit-top-3-belangrijkste-handelspartners-na-brexit